Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2012

Ένα σχόλιο για τις εκλογές των Συμβουλίων Διοίκησης στα πανεπιστήμια

Λάβαμε μέσω e-mail το παρακάτω κείμενο, το οποίο και αναδημοσιεύουμε

Υπάρχει μια ακόμα πτυχή των εκλογών που πρέπει να σχολιαστεί, και στην οποία νομίζω ότι κανένας δεν έδωσε σημασία, ίσως για λόγους λεπτότητας. Οι υποψήφιοι για το Συμβούλιο, ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές τους πεποιθήσεις και το όραμά τους για το πανεπιστήμιο, μεταξύ άλλων αγωνίζονται και για τη διαφύλαξη των ατομικών τους συμφερόντων. Ατομικών με την πολύ στενή έννοια.

Τι εννοώ:
α) Ήδη η υπουργός και άλλοι παράγοντες του υπουργείου, έχουν πολλάκις αναφερθεί σε επερχόμενο “πανεπιστημιακό Καλλικράτη”, δηλαδή συγχωνεύσεις ιδρυμάτων, κλείσιμο τμημάτων και σχολών.
β) Ο νόμος 4009 προβλέπει ως ακαδημαϊκές μονάδες τις Σχολές, αντί για τα Τμήματα που ήταν μέχρι τώρα. Με την πλήρη εφαρμογή του νέου νόμου θα ακολουθήσει σειρά συγχωνεύσεων των Τμημάτων σε Σχολές. Τα μέχρι τώρα Τμήματα υποβιβάζονται σε “προγράμματα σπουδών”. Αρμόδια για την υλοποίηση θα είναι τα πρώτα Συμβούλια που θα εκλεγούν.
γ) Η μνημονιακή πολιτική όλο και εντονότερα προσπαθεί να προχωρήσει σε μείωση των εργαζόμενων στο δημόσιο τομέα, ανά διαστήματα επανέρχονται εν μέσω φημολογιών σενάρια για απολύσεις εκπαιδευτικών Α’ και Β’βάθμιας εκπαίδευσης. Εύλογα μπορεί να αναρωτηθεί κανείς: Γιατί όχι και πανεπιστημιακών;

Έχουμε δηλαδή
πρώτον, μια γενική πολιτική κατεύθυνση “διώξτε κόσμο απ’ το δημόσιο”,
δεύτερον, έναν νόμο που δημιουργεί τις προϋποθέσεις (συγχωνεύσεις τμημάτων σε σχολές),
τρίτον, ένα ήδη ομολογημένο σχέδιο (πανεπιστημιακός Καλλικράτης),
και τέταρτον, τα όργανα που θα κληθούν να υλοποιήσουν την απόφαση: τα Συμβούλια Διοίκησης.

Μπορεί κανείς να συμπεράνει από τα παραπάνω, ότι τα μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης θα κληθούν σύντομα να αποφασίσουν την απόλυση συναδέλφων τους.

Άραγε, υπάρχει περίπτωση κάποιος καθηγητής που κατέχει θέση στο Συμβούλιο Διοίκησης του πανεπιστημίου του, να αποφασίσει την κατάργηση της ίδιας του της οργανικής θέσης;
Υπάρχει περίτπωση να αποφανθεί λ.χ. ότι το γνωστικό αντικείμενό του είναι παρωχημένο, ή μη “παραγωγικό”, ασυμβίβαστο με την “αριστεία και την καινοτομία”, ή όπως αλλιώς κωδικοποιηθεί στη νεόγλωσσα που χρησιμοποιούν οι ευρωκράτες;
Υπάρχει περίπτωση κάποιος από τους εκλεγμένους να αποφασίσει να αυτο-απολυθεί;

Θα μπορούσα να είχα διατυπώσει το ερώτημα κάπως διαφορετικά: Ποιος από τους υποστηρικτές της κυβερνητικής πολιτικής θα ζητήσει οικειοθελώς να απολυθεί ο ίδιος, προκειμένου έμπρακτα να στηρίξει το κυβερνητικό έργο;

Κι επειδή η αποθέωση των “αντικειμενικών κριτηρίων” και των “ποσοτικών δεικτών” κινδυνεύει να λειτουργήσει φετιχιστικά, ας δούμε ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα. Συμβαίνει πολλές φορές μέλη ΔΕΠ να έχουν ίδιο, ή παραπλήσιο γνωστικό αντικείμενο. Δεν είναι “λογικό”, όμως, εάν ξεκινήσει μια διαδικασία απολύσεων μελών ΔΕΠ, ένα από τα πιο αντικειμενικά κριτήρια να είναι ο πληθυσμός που συγκεντρώνεται σε κάθε επιστημονική περιοχή; Έχεις λ.χ. σε ένα τμήμα 9/45 μέλη ΔΕΠ στα σύνορα μιας ευρύτερης επιστημονικής περιοχής, και το υπουργείο απαιτεί (είτε με άμεση διαταγή, είτε μειώνοντας τη χρηματοδότηση τόσο ώστε το ίδρυμα να μη μπορεί να τους συντηρήσει όλους) την απόλυση 9 μελών ΔΕΠ. Δεν είναι “λογικό” ένας να προέλθει από αυτή την ομάδα; Εάν όμως ένας από αυτούς είναι μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης, υπάρχει κανείς που θα αμφισβητήσει ότι έχει de facto εξαιρεθεί από τους υποψήφιους προς απόλυση; Και ποιος μπορεί να εγγυηθεί ότι οι υπόλοιποι δεν θα ξεκινήσουν (δικαίως!) μία προσπάθεια προσεταιρισμού του εν λόγω Συμβουλιακού, ενδεχομένως και υποσχόμενοι ανταλλάγματα, προκειμένου να διαφυλάξουν την εργασιακή τους θέση, ήτοι την επιβίωσή τους; Ή, ακόμα χειρότερα, ότι ο ίδιος ο εκλεγμένος δεν θα παζαρέψει με τους συναδέλφους του, ή δεν θα στραφεί εναντίον “απείθαρχων” πολιτικών (ή ότι άλλο) αντιπάλων του;

Το χειρότερο όλων είναι ότι πλέον δεν υπάρχει κανένας θεσμός για να προσφύγει κάποιος που αδικείται, δεν υπάρχει εντός του πανεπιστημίου κανένα όργανο. Το Συμβούλιο Διοίκησης δεν ελέγχεται από κανέναν, παρά μόνο μετά την παρέλευση 4 ετών όπου θα ξαναγίνουν οι εκλογές. Εκτός αν επιλέξει το γνωστό, κραυγαλέα διασκεδαστικό ανέκδοτο της “προσφυγής στη δικαιοσύνη”.

Δεν προκαλεί καμία έκπληξη το γεγονός ότι, συνολικά, το θέμα αυτό δεν θίχτηκε ούτε παρενθετικά. Λογικό καθώς η ξύλινη γλώσσα των υποψηφίων βρίθει γενικολογιών***. Δεν χρειάζεται άλλωστε να καταφύγουν σε παράνομες πράξεις, όπως π.χ. να παίρνουν σβάρνα τα γραφεία των συναδέλφων τους και να παζαρεύουν ψήφους, με σχεδιαγράμματα επί χάρτου και σκαριφήματα της νέας διάρθρωσης του πανεπιστημίου (κάτι που προφανώς δεν θα άρμοζε στο ακαδημαϊκό ήθος των πανεπιστημιακών δασκάλων, και μόνο ανυπόστατες φήμες προερχόμενες από σκοτεινά κέντρα και διεστραμμένους εγκεφάλους θα τολμούσαν να υπονοήσουν ότι ένα απ’ αυτά τα χαρτάκια ίσως και να παράπεσε και να κατέληξε σε λάθος χέρια – έλεος, τι άλλο θα ακούσουμε!!) Μπορώ εύκολα να βάλω τον εαυτό μου στη θέση ενός μέλους ΔΕΠ με επισφαλή τη διατήρηση της θέσης του στα επόμενα χρόνια, που δέχεται επίσκεψη από κάποιον υποψήφιο. Ότι κι αν μου αραδιάσει για τα οράματα και τις θέσεις του, τις αναπτυξιακές προοπτικές του πανεπιστημίου μας, την ποιοτική αναβάθμιση, αυτό που θα θέλω να ουρλιάξω στα μούτρα του είναι απλά:

“Πες μου σε παρακαλώ ρε συνάδελφε υποψήφιε, εγώ θα έχω δουλειά στο πανεπιστήμιο μετά από 4 χρόνια, ή να αρχίσω να ψάχνω από τώρα;;;”

*** Δοκιμάστε να διαβάσετε τις δημοσιευμένες θέσεις των υποψηφίων κρύβοντας το όνομα του συγγραφέα, και κάντε σύγκριση των κειμένων. Ή ακόμα καλύτερα, ανταλλάξτε μεταξύ των κειμένων τυχαία παραγράφους, και προσπαθήστε να εντοπίσετε ανακολουθίες και λογικά άλματα στους “κειμενικούς Φρανκενστάιν”…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου